1.6. Słownik Pythona¶

język interpretowany

język, który jest tłumaczony i wykonywany “w locie”, np. Python lub PHP. Tłumaczeniem i wykonywaniem programu zajmuje się specjalny program nazwany interpreterem języka.

interpreter

program, który analizuje kod źródłowy, a następnie go wykonuje. Interpretery są podstawowym składnikiem języków wykorzystywanych do pisania skryptów wykonywanych po stronie klienta WWW (JavaScript) lub serwera (np. Python, PHP).

Interpreter Pythona jest interaktywny, tzn. można w nim wydawać polecenia i obserwować ich działanie, co pozwala wygodnie uczyć się i testować oprogramowanie. Uruchamiany jest w terminalu, zazwyczaj za pomocą polecenia python.

formatowanie kodu

Python wymaga formatowania kodu za pomocą wcięć, podstawowym wymogiem jest stosowanie takich samych wcięć w obrębie pliku, np. 4 spacji i ich wielokrotności. Wcięcia odpowiadają nawiasom w innych językach, służą grupowaniu instrukcji i wydzielaniu bloków kodu. Błędy wcięć zgłaszane są jako wyjątki IndentationError.

zmienna

nazwa określająca jakąś zapamiętywaną i wykorzystywaną w programie wartość lub strukturę danych. Zmienna może przechowywać pojedyncze wartości określonego typu, np.: imie = "Anna", jak i rozbudowane struktury danych, np.: imiona = ('Ala', 'Ola', 'Ela'). W nazwach zmiennych nie używamy znaków narodowych, nie rozpoczynamy ich od cyfr.

typy danych

Wszystkie dane w Pythonie są obiektami i jako takie przynależą do określonego typu, który determinuje możliwe na nich operacje. W pewnym uproszczeniu podstawowe typy danych to: string – napis (łańcuch znaków), podtyp sekwencji; integer – dodatnie i ujemne liczby całkowite; float – liczba zmiennoprzecinkowa (separatorem jest kropka); boolean – wartość logiczna True (prawda, 1) lub False (fałsz, 0), podtyp typu całkowitego.

operatory

Arytmetyczne: +, -, *, /, //, %, ** (potęgowanie); znak + znak (konkatenacja napisów); znak * 10 (powielenie znaków); Przypisania: =, +=, -=, *=, /=, %=, **=, //=; Logiczne: and, or, not; Fałszem logicznym są: liczby zero (0, 0.0), False, None (null), puste kolekcje ([], (), {}, set()), puste napisy. Wszystko inne jest prawdą logiczną. Zawierania: in, not in; Porównania: ==, >, <, <>, <=, >= != (jest różne).

Operator * rozpakowuję listę paramterów przekazaną funkcji. Operator ** rozpakuje słownik.

lista

jedna z podstawowych struktur danych, indeksowana sekwencja takich samych lub różnych elementów, które można zmieniać. Przypomina tabele z innych języków programowania. Np. imiona = ['Ala', 'Ola', 'Ela']. Deklaracja pustej listy: lista = [].

tupla

podbnie jak lista, zawiera indeksowaną sekwencję takich samych lub różnych elementów, ale nie można ich zmieniać. Często służy do przechowywania lub przekazywania ustawień, stałych wartości itp. Np. imiona = ('Ala', 'Ola', 'Ela'). 1-elementową tuplę należy zapisywać z dodatkowym przecinkiem: tupla1 = (1,).

zbiór

nieuporządkowany, nieindeksowany zestaw elementów tego samego lub różnych typów, nie może zawierać duplikatów, obsługuje charakterystyczne dla zbiorów operacje: sumę, iloczyn oraz różnicę. Np. imiona = set(['Ala', 'Ola', 'Ela']). Deklaracja pustego zbioru: zbior = set().

słownik

typ mapowania, zestaw par elementów w postaci “klucz: wartość”. Kluczami mogą być liczby, ciągi znaków czy tuple. Wartości mogą być tego samego lub różnych typów. Np. osoby = {'Ala': 'Lipiec' , 'Ola': 'Maj', 'Ela': 'Styczeń'}. Dane ze słownika łatwo wydobyć: slownik['klucz'], lub zmienić: slownik['klucz'] = wartosc. Deklaracja pustego słownika: slownik = dict().

notacja wycinkowa

(ang. slice notation) pojedyncze elementy wszystkich sekwencji takich jak napisy, listy, tuple są indeksowane zaczynając od 0, odczytujemy je za pomocą indeksu, np.: napis[0]; możliwe jest również odczytanie kilku elementów sekwencji naraz, w najprostszej postacji trzeba określić indeks pierwszego i ostatniego (niewliczanego) elementu, np. napis[1:5].

instrukcja warunkowa

podstawowa konstrukcja w programowaniu, wykorzystuje wyrażenie logiczne przyjmujące wartość True (prawda) lub False (fałsz) do wyboru odpowiedniego działania. Umożliwia rozgałezianie kodu. Np.:

if wiek < 18:
    print "Treść zabroniona"
else:
    print "Zapraszamy"

pętla: podstawowa konstrukcja w programowaniu, umożliwia powtarzanie fragmentów kodu zadaną ilość razy (pętla for) lub dopóki podane wyrażenie logiczne jest prawdziwe (pętla while). Należy zadbać, aby pętla była skończona za pomocą odpowiedniego warunku lub instrukcji przeywającej powtarzanie. Np.:

for i in range(11):
    print i

zmienna iteracyjna: zmienna występująca w pętli, której wartość zmienia się, najczęściej jest zwiększana (inkremntacja) o 1, w każdym wykonaniu pętli. Może pełnić rolę “licznika” powtórzeń lub być elementem wyrażenia logicznego wyznaczającego koniec działania pętli.
iteratory: (ang. iterators) – obiekt reprezentujący sekwencję danych, zwracający z niej po jednym elemencie na raz przy użyciu metody next(); jeżeli nie ma następnego elementu, zwracany jest wyjątek StopIteration. Funkcja iter() potrafi zwrócić iterator z podanego obiektu.
generatory wyrażeń: (ang. generator expressions) – zwięzły w notacji sposób tworzenia iteratorów według składni: ( wyrażenie for wyraz in sekwencja if warunek )
wyrażenie listowe: (ang. list comprehensions) – efektywny sposób tworzenia list na podstawie elementów dowolnych sekwencji, na których wykonywane są te same operacje i które opcjonalnie spełniają określone warunki. Składnia: [ wyrażenie for wyraz in sekwencja if warunek ]
mapowanie funkcji: w kontekście funkcji map() oznacza zastosowanie danej funkcji do wszystkich dostarczonych wartości
wyrażenia lambda: zwane czasem funkcjami lambda, mechanizm pozwalający zwięźle zapisywać proste funkcje w postaci pojedynczych wyrażeń
filtrowanie danych: selekcja danych na podstawie jakichś kryteriów
wyjątki: to komunikaty zgłaszane przez interpreter Pythona, pozwalające ustalić przyczyny błędnego działania kodu.
funkcja: blok często wykonywanego kodu wydzielony słowem kluczowym def, opatrzony unikalną w danym zasięgu nazwą; może przyjmować dane i zwracać wartości za pomocą słowa kluczowego return.
moduł: plik zawierający wiele zazwyczaj często używanych w wielu programach funkcji lub klas; zanim skorzystamy z zawartych w nim fragmentów kodu, trzeba je lub cały moduł zaimportować za pomocą słowa kluczowego import.
serializacja: proces przekształcania obiektów w strumień znaków lub bajtów, który można zapisać w pliku (bazie) lub przekazać do innego programu.

Materiały Python 101 udostępniane przez Centrum Edukacji Obywatelskiej na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowa.

Utworzony:	2022-05-22 o 19:52 w Sphinx 1.5.3
Autorzy:	Patrz plik “Autorzy”